Lichtsein met drie kleuren (rood, geel en groen), ontwikkeld door de Alkmaarsche IJzer- en Metaalgieterij (nu VRS) (vandaar de aanduiding AY)
AY-seinen worden toegepast als blok- beveiliging of op emplacementen en hebben de functie van hoofdsein, voorsein of rangeersein. Het zijn de meest gebruikte hoofd- en voorseinen langs het Nederlandse spoor. Het hoofdsein bestaat uit 3 aspecten met de kleuren rood, geel, groen met voor elke kleur een eigen lamp/optisch systeem in een gemeenschappelijke kast. Het voorsein bestaat uit 2 aspecten met de kleuren geel en groen. De AY-seinen worden uitgevoerd op paal en in een portaal.
Het optisch systeem van een AY-sein bestaat uit een lamp (30W-10,2V), een gekleurde lens (rood, geel of groen) en een blanke Fresnel trappenlens met ingegoten spreidlens ("hot-spot") eventueel nog extra voorzien van een 20°-lens voor betere zichtbaarheid in bogen.
De trappenlens zorgt voor een lange smalle lichtbundel. De lens moet zo geplaatst worden dat de "hot-spot" een gedeelte van de bundel onder een hoek van 45 graden afbuigt. In een AY sein kan een troeft LED unit worden geplaatst.
Als het lichtsein in of voorbij een boog staat voldoet de trappenlens alléén niet meer omdat de machinist te laat in de bundel komt of er te vroeg uitgaat. Het is daarom noodzakelijk in bogen met een straal kleiner dan 1500 m een spreidlens toe te passen, die zorgt dat de bundel breder wordt.
De spreidlens is een voorzetlens, d.w.z. hij wordt vóór de trappenlens gemonteerd. Een a-symmetrische spreidlens kan de lichtbundel 20° naar links of naar rechts spreiden. Dit hangt af van de manier van aanbrengen.
LED en Lichtvezel uitvoeringen
AY sein met LED units, gecombineerd met een LED cijferbak (MSGw2) foto VRS
Retrofit LED lamp foto RailPro
Tegenwoordig worden AY seinen ook uitgerust met “lampunits” die bestaan LED unit (VIRLU210) en kan de gloeilamp vervangen worden door een retrofit LED lamp. De laatste produceert wit licht tintegenstelling tot de schijfvormige VIRLU units.
Dezelfde mogelijkheden zijn er voor de dwergseinen (MF seinen)
Bronnen en Links
Cursusboek Automatisch Blokstelsel zonder Linkerspoor beveiliging, hfdst 9 SA Mechanisme (of Overzicht beveiligingstechnieken, Railcenter, tekst identiek)
VRS
RailPro
Laatste aanpassing 15 juni 2023